فارکس | پنجره ای نو به روی تبادل ارزهای خارجی

فارکس چیست؟

فارکس چیست؟ فارکس در ایران قانونی است؟ سیستم معاملاتی فارکس و معاملات آن چگونه است؟ این‌ها تنها بخشی از سؤالات سرمایه‌گذارانی است که به دنبال روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری هستند.

در ادامه توضیحاتی درخصوص آشنایی با بازار معاملات فارکس و درک ریسک‌های آن ارائه خواهد شد. شایان‌ذکر است با توجه به ممنوعیت معاملات فارکس در ایران و بالا بودن ریسک معاملاتی آن، سرمایه‌گذاری در این بازار مورد تائید کارگزاری آگاه و بآشگاه مشتریان آگاه نیست.

طبق تعاریفی که در سایر منابع معتبر آمده است: «فارکس (Forex) اصطلاحی لاتین و برگرفته از دو کلمه Foreign Exchange به معنی تبادل ارزهای خارجی است. منظور از تبادل ارزهای خارجی، تبدیل یک ارز به ارز دیگر است که این تبادل برای خریدوفروش کالا، خدمات شرکت‌ها و دولت‌ها، هزینه‌های سفر و خرید مسافران یا سرمایه‌گذاری اشخاص و بنگاه‌ها در کشورها مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در بازار تبادل ارز جهانی، ارزهای مختلفی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و … توسط مؤسسات مالی بزرگ، بانک‌ها، شرکت‌های چندملیتی، تجار، شرکت‌های بیمه‌ای، شرکت‌های صادرات و واردات، سفته‌بازها و اشخاص حقیقی مورد معامله قرار می‌گیرد.

«معامله در بازار فارکس عبارت است از خرید یک ارز و هم‌زمان، فروش ارزی دیگر. این بازار مکان فیزیکی مشخصی ندارد و بانک‌ها، مؤسسات و معامله‌گران از طریق شبکه الکترونیکی، یک ارز را در مقابل ارز دیگر معامله می‌کنند. هرچند ماهیت معاملات فارکس، خارج از بورس (OTC) یعنی Over the counter است. اما مراکز اصلی تجارت ارز به‌ترتیب در لندن، نیویورک و توکیو قرار دارد و بانک‌ها از سراسر جهان در این معاملات شرکت می­‌کنند.

در بازار مبادلات ارز گروه‌های مختلف سرمایه‌گذاران فعالیت کرده که بازیگران بازار فارکس نیز نامیده می­‌شوند و با انگیزه‌های کاملاً مختلفی در این بازار به معامله می‌پردازند.

این به آن معنا است که حضور در معاملات بازار فارکس فقط برای اهداف سفته‌بازی نیست و هرکدام از فعالان نقش خود را در بازار ایفاء می­کنند که تمامیت و ثبات آن را فراهم می­‌آورد. برای تحلیل حرکات قیمتی جفت ارزهای مختلف در بازار فارکس مانند تمام بازارهای مالی دیگر، از تحلیل­‌های بنیادی و تکنیکال استفاده می‌شود. برای تحلیل بنیادی یک جفت ارز می‌بایست وضعیت اقتصادی و سیاسی دو ارز مورد بررسی قرار گیرد. ازجمله عوامل اقتصادی می‌توان به سیاست‌های پولی بانک مرکزی و تمایل آن‌ها به افزایش و یا کاهش نرخ بهره، میزان رشد اقتصادی، نرخ تورم و … اشاره کرد که لیست کامل این اطلاعات و رویدادهای اقتصادی تحت عنوان تقویم اقتصادی در بسیاری از سایت‌های معتبر مانند forexfactory.com، fxstreet.com و … به‌همراه پیش­‌بینی کارشناسان خبره ارائه می‌شود و باتوجه به عدد گزارش‌شده و تفاوت آن با میزان پیش‌بینی شده یا مقادیر دوره‌های قبل، ارزش یک جفت ارز در مقابل جفت ارز دیگر تقویت یا تضعیف خواهد گشت. اخبار سیاسی مانند انتخابات، جنگ و … نیز تأثیر مستقیم بر چشم‌­­انداز سرمایه‌گذاران از روند آتی نرخ ارز کشورهای مختلف داشته و می‌بایست به‌طور مستمر توسط معامله­‌گران موردتوجه قرار گیرد. به‌عنوان‌مثال با انتشار نتیجه رفراندوم جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا، ارزش پوند در مقابل ارزهای دیگر کاهش شدیدی را تجربه نمود.

معاملات در فارکس چگونه است

در گذشته معاملات ارز تنها از طریق بانک‌های عامل که امکان خریدوفروش ارز را داشتند صورت می‌گرفت؛ اما به‌تدریج بانک‌ها برای افزایش منافع خود اقدام به اولویت دادن برخی مشتریان کردند؛ سایر مؤسسات مالی، شرکت‌های چندملیتی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم مسیر مشابهی را در پیش گرفتند

بنابراین قدم اول برای انجام معاملات در بازار ارز انتخاب یک کارگزار مناسب است و برای انجام معاملات ارزی افراد بایستی با کارگزار موردنظر خود قرارداد ببندند و مبلغی که برای سرمایه‌گذاری در این بازار در نظر دارند را به‌عنوان سپرده به‌حساب کارگزار واریز نمایند. این سپرده درواقع پشتوانه انجام معاملات است و به نام خود مشتری گشایش می‌شود. در مرحله بعد کارگزار، نام کاربری و رمز عبوری را به‌حساب معاملاتی گشایش شده، اختصاص می‌دهد تا به‌وسیله آن مشتری بتواند از طریق نرم‌افزار معاملاتی بر خط کارگزاری به انجام معاملات ارزی خود بپردازد.

همان‌طور که اشاره شد هر کارگزار جهت انجام دستورات معاملاتی مشتریان خود، نرم‌افزار معاملاتی خاصی را طراحی می‌کند تا از طریق آن بتواند با مشتری‌های خود ارتباط برقرار کرده و درعین‌حال که آن‌ها را از روند قیمت‌ها آگاه می‌سازد، شرایطی را فراهم سازد که بر اساس آن بتوانند مراحل انجام یک معامله را به ثبت برسانند.

اصولاً این مراحل شامل دریافت تقاضاهای پیش‌خرید، پیش‌فروش و باز کردن و بستن معاملات بر روی کالاها یا ارزهای بخصوص است که هر کارگزار با استفاده از نرم­‌افزار (پلتفرم) خاصی این خدمات را ارائه می‌دهد و گاهی ممکن است این پلتفرم در میان بسیاری از کارگزاری‌ها مشترک باشد؛ مانند نرم‌افزار متاتریدر (Metatrader)، از معروف‌ترین نرم­‌افزارهای معاملات بازار فارکس که شرکت روسی­ه‌ای به نام MetaQuotes آن را طراحی کرده است. آخرین نسخه این نرم‌افزار بیش از ۲۰ زبان مختلف دنیا ازجمله فارسی را پشتیبانی می‌نماید… به‌طورکلی هر فرد مواردی مانند نوع ارز مورد معامله، قیمت انجام‌شده معامله، حجم معامله و تعیین نوع عملیات (خرید یا فروش) را در اکانت نرم‌افزار معاملاتی خود مشاهده می­‌کند و کارگزاران درازای این خدمات کارمزد معاملاتی (Spread) دریافت می‌­نماید.

معاملات در بازار فارکس به‌صورت جفت ارز صورت می‌پذیرد؛ یعنی همواره ارزش یا قیمت هر ارز در بازار فارکس با ارز دیگری تعیین می­‌شود.

به‌عنوان‌مثال ارزش یورو باید براساس ارز دیگری بیان شود. برای مثال قیمت یورو در مقابل دلار (هر یک یورو چه میزان برابری نسبت به دلار ارزش دارد) یا قیمت یورو در مقابل پوند (برای هر یک یورو چه مقدار پوند باید پرداخت شود).

از خصوصیات منحصربه‌فرد فارکس کارکرد ۲۴ ساعته و ساختار غیرمتمرکز آن است. یعنی از روز دوشنبه تا پایان روز جمعه، امکان تبادلات شبانه‌روزی وجود دارد.

حجم تبادلات در زمان‌های مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکت‌کننده در فارکس دارد. ارزها در بزرگ‌ترین بورس‌های سهام و بازارهای سرتاسر جهان معامله می‌شوند. در زوریخ، هنگ‌کنگ، نیویورک، توکیو، فرانکفورت، لندن، سیدنی و پاریس.

هرگاه بازار در ایالات‌متحده بسته شود، روز کاری در توکیو و هنگ‌کنگ شروع می‌­شود.

انعطاف زمان کار را برای معامله‌­گرانی که برنامۀ کاری پرمشغله‌ای دارند راحت کرده و لازم نیست آن‌ها نگران ساعات باز و بسته شدن بازار باشند و در هر ساعتی می‌توانند معاملات خود را انجام دهند.

میزان بالای اعتبار اهرمی High Leverage

یکی از نکات مهم دیگر در مورد بازار فارکس وجود اعتبار اهرمی بالا است. برای شروع ابتدا به بیان مفهوم اعتبار اهرمی یا همان لوریج می‌پردازیم.

اهرم چیست

اهرم در فارکس عبارت است از نسبت وجوه معامله گر به اندازۀ اعتبار کارگزار. به عبارت دیگر، اهرم عبارت است از سرمایۀ قرض گرفته شده به منظور افزایش درآمدهای بالقوه. معمولاً اندازۀ اهرم فارکس چند برابر بیشتر از اصل سرمایه است.

اندازۀ اهرم فارکس در شرکت های مختلف، متفاوت است و به شرایط معاملاتی ای که یک کارگزار فارکس به مشتریانش ارائه می دهد بستگی دارد.

در بازار فارکس همانند بازار آتی در ایران، برای انجام معاملات از طریق کارگزار (Broker) نیازی نیست تا مشتری تمام سرمایه لازم برای انجام معامله موردنظر را در اختیار داشته باشد بلکه تنها با پرداخت سهم کوچکی از حجم کلی معامله موردنظر (معمولاً ۱ تا ۲ درصد) می‌تواند اقدام به انجام آن معامله نماید. به این اعتبار اعطاشده اصطلاحاً Leverage گفته می‌شود. ازآنجایی‌که معمولاً میزان نوسانات نرخ یک ارز در طور روز به‌ندرت از یک یا دو سنت بیشتر می‌شود، اگر از این اعتبار در معاملات استفاده نگردد، میزان سود (ضرر) در معاملات بسیار پایین خواهد بود و جذابیتی برای سرمایه‌گذار در این بازار ایجاد نخواهد شد.

Leverage

به اعطای اعتبار از طرف کارگزار اصطلاحا Leverage گفته می شود .از آنجایی که معمولا میزان نوسانات نرخ یک ارز در طول روز به ندرت از یک یا ۲ سنت بیشتر می شود، اگر از این اعتبار در معاملات استفاده نشود میزان سود (یا ضرر) در معاملات بسیار پایین خواهد بود و جذابیتی برای سرمایه گذاری در این بازار ایجاد نخواهد شد. در بازار سهام مشتری باید تمام پول لازم برای انجام معامله مورد نظر خود را به صورت نقد بپردازد اما در بازار فارکس برای انجام یک معامله، مشتری تنها یک تا ۲ درصد از کل سرمایه لازم برای انجام معامله را پرداخت می کند و مابقی اعتباری است که بروکر به وی اعطا می کند. اعتباری (Leverage) که به طور معمول بروکرها به مشتریان خود ارائه می کنند برابر ۱:۱۰۰ (یک به صد) می باشد. این بدین معنی است که هر ۱۰۰۰ دلار از پول شما معادل صد هزار دلار خواهد بود.

اعتباری که به‌طورمعمول در بازار فارکس وجود دارد برابر ۱:۱۰۰ (یک به صد)  یا ۱:۵۰۰ است. این بدین معنی است که هر ۱۰۰۰ دلار از پول شما به ترتیب معادل صد هزار و پانصد هزار دلار خواهد بود. فرض کنید که کل سرمایه شما ده هزار دلار آمریکا باشد و این پول را برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام در نظر گرفته باشید؛ بنابراین بزرگ‌ترین معامله‌ای که می‌توانید انجام دهید از کل پول شما تجاوز نخواهد کرد؛ اما اگر با این مقدار پول در بازار فارکس فعالیت کنید می‌توانید تا صد برابر حجم سرمایه خود به معامله بپردازید. درواقع با سرمایه اولیه ده هزار دلاری خود، می‌توانید تا سقف یک‌ میلیون دلار معامله کنید.

وجود لوریج بالا برای بسیاری از افراد تازه‌وارد در بازارهای مالی جهانی می‌تواند در نگاه اول بسیار جذاب و وسوسه‌کننده باشد، زیرا ممکن است افراد این تصور را داشته باشند که با این میزان اعتبار اهرمی و یک معامله موفق، یک‌شبه بتوانند راه چندین ساله را طی نموده و به ثروت گزافی دست یابند. دریغ از اینکه معجزه‌ای که منتظرش هستند، کابوسی بیش نخواهد بود و به قطع یقین هرکس که کمترین سابقه معامله در این بازار را داراست به‌خوبی از میزان خطرناک بودن آن و امکان از بین رفتن تمام سرمایه در چشم برهم زدنی به‌خوبی آگاه است.

البته این گفته بدان معنا نیست که اعتبار اهرمی الزاماً باعث زیان معامله‌گران می‌شود، بلکه باید به این نکته توجه کرد که معامله‌گری در بازارهای مالی بیشتر از هر کسب‌وکار دیگری نیازمند کسب دانش، تجربه و مدیریت صحیح سرمایه است.  با این حال نباید از این نکته هم غافل ماند که این اعتبار اهرمی (Leverage) مانند یک شمشیر دو لبه عمل می کند و بدون مدیریت صحیح در این سیستم همان طور که ممکن است به سودهای بالا رسید احتمال ضررهای سنگین نیز وجود دارد.
بنابراین نباید هیچ وقت تمام موجودی خود را برای انجام معامله در یک زمان استفاده کنید. برخلاف بسیاری از کسب‌وکارها که اقدامات اشتباه و بی‌تجربگی در آن‌ها ممکن است منجر به این شود که شما چیزی به دست نیاورید، ولی در بازار فارکس اولین اشتباه آخرین اشتباه شماست و نه‌تنها چیزی به دست نیاورده‌اید، بلکه تمام آن چیزی که داشته‌اید نیز از بین خواهد رفت.

به‌عبارت‌دیگر وجود و یا عدم وجود اعتبار معاملاتی قطعاً تأثیری در موفقیت شما در بازارهای مالی نخواهد داشت. این جمله را به خاطر داشته باشد که «اگر نمی‌توانید بدون اعتبار اهرمی سود کسب کنید، هرگز با اعتبار اهرمی نیز سود نخواهید کرد.» حتی اگر می‌خواهید در بازار فارکس معامله کنید، اعتبار اهرمی ۱:۱۰۰ را فراموش کنید و ابتدا یاد بگیرید که چگونه باید معامله کرد.

نحوۀ انتخاب بهترین سطح اهرم

 

بهترین سطح اهرم کدام است؟ – پاسخ به این سوال این است که تعیین اینکه سطح اهرم درست کدام است مشکل است.

از آنجائیکه این اساساً به استراتژی معاملاتی معامله گر و چشم انداز واقعی نوسانات آیندۀ بازار بستگی دارد؛ این اسکالپرها و معامله گرانی که سریع از بازار خارج می شود هستند که سعی می کند از اهرم بالا استفاده کند زیرا آنها معمولاً به دنبال معاملات سریع هستند اما معامله گران وابسته به موقعیت اغلب از اندازه های کم اهرم استفاده می کنند.

به این ترتیب، از چه اهرمی برای معاملۀ فارکس باید استفاده کرد؟ – فقط لازم است به خاطر داشته باشید که معامله گران فراکس باید سطح اهرمی را انتخاب کنند که راحت ترین وضعیت را برای شان ایجاد می کند.

شرکت IFC Markets اهرم هایی بین 1:1 تا 1:400 ارائه می دهد. بهترین اهرم برای معاملات در بازار فارکس، معمولاً 1:100 است. به عنوان مثال، اگر اصل سرمایه 1000 دلار باشد و اهرم نیز 1:100 باشد، در آن صورت در کل مبلغی معادل 100,000 دلار برای معامله موجود خواهد بود. لازم به ذکر است که معامله گران به دلیل وجود اهرم می توانند معاملاتی با حجم های بالاتر انجام دهند. سرمایه گذارانی که دارای سرمایه های اندک هستند ترجیح می دهند که در مارجین (یا با اهرم) معامله کنند، چراکه اصل سپرده شان برای باز کردن موقعیت های معاملاتی مناسب کافی نیست.

همانطوریکه در بالا اشاره شد، متداول ترین اهرم در فارکس 1:100 است.

پس مشکل اهرم بالا چیست؟ – خب، اهرم بالا، در کنار اینکه جذاب است اما بسیار خطرناک هم هست. اهرم در فارکس برای معامله گران تازه وارد به معاملۀ آنلاین و آنهاییکه فقط به فکر استفاده از اهرم های بزرگ هستند به این امید که سودهای کلان کنند می تواند واقعاً مشکلات بزرگی را ایجاد کند زیرا از این حقیقت غفلت می کنند که به همان میزان نیز در معرض زیان های بزرگ قرار می گیرند.

نحوۀ مدیریت خطر اهرم

 

بنابراین اهرم همزمان با اینکه می تواند سودهای بالقوه را افزایش دهد می تواند زیان های بالقوه را نیز افزایش دهد و به همین دلیل است که شما باید میزان اهرم در حساب معاملاتی تان را با دقت انتخاب کنید. اما لازم به ذکر است که اگرچه معامله به این شیوه نیازمند یک مدیریت خطر دقیق است، اکثر معامله گران همواره با اهرم معامله می کنند تا سود بالقوۀ سرمایه گذاری شان را افزایش دهند.

کاملاً ممکن است که از تاثیرات منفی اهرم فارکس در نتایج معاملاتی دوری کرد. اول از همه، منطقی نیست که با همۀ موجودی حساب معامله انجام شود، یعنی یک معامله با حداکثر حجم معاملاتی ممکن باز شود.

این همه اش نیست…

از طرف دیگر، کارگزارهای فارکس معمولاً ابزارهای مدیریت خطر کلیدی ای مانند دستورهای توقف ضرر (stop-loss) را ارائه می دهند که می تواند در مدیریت مؤثرتر خطر به معامله گران کمک کند.

در اینجا نکات پایه ای دربارۀ مدیریت صحیح خطرات اهرم بیان می شوند:

• استفاده از حد ضررهای متحرک (trailing stop)،
• کوچک نگه داشتن معاملات
• و محدود کردن میزان سرمایۀ مورد نیاز برای هر معامله.

بنابراین، اهرم فارکس می تواند با مدیریت صحیح بطور سودمند و موفق مورد استفاده قرار گیرد.

به خاطر داشته باشید که اهرم متناسب با انتخاب ها و نیازهای هر معامله گر قابلیت شخصی سازی و انعطاف پذیری دارد.

اکنون که به درک بهتری از اهرم فارکس رسیده اید، با ذکر یک مثال با نحوۀ کار اهرم معاملاتی آشنا می شوید.

مثال اهرم فارکس

اهرم چگونه کار می کند موجودی حساب، 1000 دلار و اهرم، 1:100 است. شما تصمیم می گیرید که جفت ارز EURUSD را بخرید و معامله ای با حجم 10,000 باز کنید. معامله در قیمت 1.0950 باز می شود. توقف ضرر (S/L) نیز در قیمت 1.0850 قرار داده می شود. مارجین مورد نیاز برای این معامله برابر است با: 10,000×1/100×1.095=$109.50 €. اگر نمی خواهید برای همۀ معاملات تان زمان زیادی را صرف محاسبۀ مارجین کنید، می توانید از ماشین حساب مارجین ما استفاده نمایید. اگر جهت بازار بر خلاف انتظار شما باشد، زیان شما 100 دلار خواهد بود چراکه هر 1 پیپ (اگر حجم معامله، 10,000 باشد) برای جفت ارز EURUSD برابر است با 1 دلار و اختلاف بین قیمتی که در آن معامله را باز کرده اید و قیمت توقف ضرر (Stop Loss) برابر است با 100 پیپ. اگر قصد استفاده از توقف ضرر (S/L) را ندارید در آن صورت زیان تان بیش از 100 دلار خواهد شد که البته بستگی دارد در چه قیمتی معامله تان را ببندید. هم برای معاملات فروش (موقعیت های شورت) و هم برای معاملات خرید (موقعیت های لانگ) می توان از توقف ضرر (Stop Loss) استفاده کرد که سطح آن را خودتان تعیین می کنید. به همین دلیل است که “توقف ضرر” همواره یکی از بهترین ابزارهای مدیریت خطر در معاملات آنلاین به شمار می رود.

واحد سنجش تغییرات جفت ارزها (Pips)

به علت حجم بالای معاملات در فارکس، معمولاً نرخ برابری ارزها تا چهار یا پنج رقم اعشار محاسبه می‌شوند و به رقم چهارم بعد از اعشار پیپ (Pips) یا (Point) می‌گویند. مثلاً اگر قیمت یورو به دلار از ۱٫۱۶۰۲ به ۱٫۱۶۰۹ برسد، می‌گوییم ارزش یورو نسبت به دلار ۷ پیپ افزایش‌یافته است

آشنایی با مفهوم اسپرد (Spread) و قیمت خریدوفروش (Bid & Ask)

در بازار فارکس، برای هر جفت ارز در هرلحظه دو قیمت متفاوت وجود دارد. یکی قیمتی است که شما می‌توانید در آن قیمت خرید انجام دهید که این نرخ را Ask می‌گویند و دیگری قیمتی است که شما می‌توانید در آن قیمت فروش انجام دهید و این قیمت را Bid می‌گویند. تفاوت این دو قیمت را اسپرد (Spread) می‌­نامیم که در بروکرهای گوناگون نرخ متفاوتی برای آن در نظر گرفته می‌شود. اسپرد درواقع هزینه‌ای است که معامله‌گر برای انجام معامله خود می‌پرداز

در آمریکای شمالی، جایی که بزرگترین کارگزاری های بزرگ دنیا وجود دارد، معاملات فارکس بطور دقیق قانون‌گذاری شده است. هزینه زیادی که برای تایید شدن از جانب قانونگذاران وجود دارد و قوانین محکم، باعث شده تنها تعداد کمی از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات به مشتریان، در آمریکای شمالی باقی بمانند.

معایب فارکس و محدودیت‌های معاملات فارکس در ایران و جهان

فارکس ازنظر حجم معاملات بزرگ‌ترین بازار موجود است و امکان ورود و خروج به آن با هر یک از ارزهای عمده‌ی دنیا در کسری از ثانیه وجود دارد.

به دلیل نقدشوندگی بالا، بانک‌ها و کارگزار‌های فارکس معمولاً با دادن اعتبار به مشتریان، امکان مدیریت موقعیت‌ها و فرصت‌های بسیاری را با سرمایه‌ اندک برای آن‌ها فراهم می‌کنند. البته مبادله‌ ارز فعالیتی در حوزه‌ اقتصاد کلان است. برای شناخت و بهره بردن از عواملی که باعث تغییر ارزش ارز کشورها می‌شود، افراد باید به‌دنبال کسب اطلاعات درباره‌ اقتصاد کلان کشورهای مختلف و ارتباطات میان آن‌ها باشند.

ممکن است برای برخی از فعالان بررسی اقتصاد کلان و پیش‌بینی بر مبنای آن، آسان‌تر از فعالیت در بازار سهام بر پایه‌ی بررسی و تحلیل شرکت‌های خاص و کسب دانش در زمینه صنعت مربوط به آن باشد. ولی بالعکس این حالت نیز ممکن است؛ زیرا بررسی اقتصاد کلان شرکت‌ها به شناخت دقیق از جوامع و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی آن‌ها نیاز دارد.

بازار فارکس در ایران به دلایلی، نامشروع اعلام‌شده است و مبادله ارزهای خارجی تنها توسط صرافی‌ها مجاز خواهد بود. اولین دلیلی که برای عدم مشروعیت فارکس در ایران باید درنظر گرفت بحث اعتبار کارگزاری‌ها به معامله‌گران بازار فارکس است. اگر کارگزاری‌ها برای معامله‌گران اهرم معاملاتی ندهند، جذابیت این بازار از بین می‌رود و بسیاری از معامله‌گران به خاطر اندک سرمایه آورده، قادر به انجام معاملات نخواهند بود و اگر اعتبار بدهند، تعداد زیادی تحت تأثیر فشارهای روانی و وسوسه‌های اغواکننده قرار گرفته و با هدف سودآوری بیشتر با حجم سنگین معامله وارد بازار شده و متضرر خواهند شد.

درقسمت زیر به بررسی تحلیلی دلایل نامشروع بودن فارکس در ایران می پردازیم:

 

۱ – اولین دلیلی که برای عدم مشروعیت فارکس در ایران باید در نظر گرفت بحث اعتبار کارگزارها به معامله گران بازار فارکس می باشد. اگر کارگزارها اعتبار به معامله گران ندهند جذابیت این بازار از بین می رود و بسیاری از معامله گران به خاطر اندک سرمایه آورده قادر به انجام معاملات نخواهند بود و اگر اعتبار بدهند تعداد زیادی تحت تأثیر فشارهای روانی و وسوسه های اغوا کننده و با هدف سود آوری بیشتر با حجم سنگین معامله وارد بازار شده و متضرر خواهند شد.

 

۲ – یکی از دلایل، بحث خروج ارز از کشور می باشد. همانطور که می دانید بازار فارکس بازار تبادلات ارز بین المللی می باشد در واقع معامله گران در این بازار به کار خرید و فروش ارز مبادرت می ورزند و این امر باعث خروج ارز از کشور می شود و چون از سوی هیچ نهاد یا ارگان قانونی داخلی، نظارتی وجود ندارد، سرمایه های داخلی به جای سرمایه گذاری در داخل کشور به خارج منتقل می شود. و باعث وارد شدن لطمات زیادی به اقتصاد کشور می شود.

 

۳ – معمولاً %۹۰ از افرادی که وارد بازار معاملات ارز بین المللی می شوند ضرر می کنند. در واقع به علت عدم آگاهی افراد معامله گر و پیچیدگی هایی که در این زمینه وجود دارد افراد زیادی در این بازار متضرر می شود. معمولاً افراد با گذراندن دوره های کوتاه مدت و ناکافی وارد این بازار می شوند و سرمایه های خود را از دست می دهند. معمولاً سرمایه گذاران دیگر کشور ها حرفه ای تر و کارآمدتر می باشند. لذا با توجه به قاعدۀ لاضرر، این معامله نامشروع می باشد.

 

۴ – به دلیل ضعف زیر ساختهای فنی در کشور و سرعت پایین اینترنت امکان رقابت معامله گران با سرمایه گذاران کشورهای خارجی که معمولاً به صورت بانک های بزرگ می باشند وجود ندارد. خیلی از افراد وقتی از بروکر این سؤال را می کنند که چرا در فلان معامله ضرر کردیم در حالیکه تحلیل بازار چیز دیگری را نشان می داد با این پاسخ مواجه می شوند که به علت عدم دریافت پیام مناسب در زمان مورد نظر، شما دچار زیان شده اید.

 

۵ – از بررسی قوانین دیگر کشورهای جهان به این نتیجه می رسیم نه تنها در دیگر کشورها هیچ گونه مشوقی در این زمینه وجود ندارد بلکه تا حد امکان در این زمینه قوانین محدود کننده وجود دارد و این به خاطر پیچیدگیهای این بازار می باشد که باید افراد حرفه ای در آن سرمایه گذاری کنند ولی در کشور ما عمدتاً افراد غیر حرفه ای در این زمینه سرمایه گذاری می کنند.

 

۶ – بحث ربوی بودن معاملات بازار فارکس نیز مطرح می باشد. کارگزار برای اینکه قدرت آوردۀ معامله گر را بالا ببرد و به او امکان داد و ستد در بازار بدهد به او ضریب اعتباری می دهد. در واقع کارگزار مقداری پول به معامله گر قرض می دهد تا معامله گر بتواند به انجام معامله بپردازد و بعد از بدست آوردن سود در ازای این قرض مقداری از معامله گر سود دریافت می کند که این از مصادیق ربا می باشد.

 

۷ – دلیل دیگر آنکه بیشتر مواقع اساساً تبادلات ارزی به صورت واقعی صورت نمی پذیرد و صرفاً یک معامله صوری انجام می پذیرد. چرا که طبق نظر کارشناسان با توجه به تغییراتی که توسط افراد سود جو در نرم افزار ایجاد می شود اساساً ارتباط بین معامله گر و بازار تبادلات ارزی برقرار نمی شود.

 

درحال‌حاضر بزرگ‌ترین کارگزاری های بورس دنیا در آمریکای شمالی هستند و معاملات فارکس در آنجا به‌طور دقیق قانون‌گذاری شده است. البته قوانین بسیار محکمی برای تائید شدن از جانب قانون‌گذاران، باعث شده تنها تعداد کمی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات به مشتریان، در آمریکای شمالی باقی بمانند.

در آمریکای جنوبی، شیلی لایسنس معاملات فارکس را به شرکت‌هایی که تایید SVS را دارند (Superintendencia de Valores y Seguros) ارائه می‌دهد.

در قاره آفریقا، یکی از بازارهای پیشرفته و توسعه‌یافته، کشور آفریقای جنوبی است که لایسنس فارکس را با قوانین FSB یا (Financial Services Board) ارائه می‌دهد.